VIRTUOSO

Adagio Élégiaque, Op. 5, is one of the earliest compositions by the distinguished Polish violinist. The work was composed about 1851, during the sixteen year old's grand Russian tour as an already famous virtuoso. In view of its peculiar pathos and prevailing lyricism, it can be regarded as a piece of salon music.

Lista utworów:
Adagio Elegiaque op. 5 (Wieniawski Henryk)

Introdukcja i Allegro, skomponowane w 2000 roku, pod względem formy i środków stylistycznych bardzo przypomina kompozycję stworzoną przez Romualda Twardowskiego rok wcześniej - Pastorale e danza. Jest jednak utworem krótszym, bo trwającym pięć minut, i łatwiejszym dla wykonawcy. Sam kompozytor podkreśla, że pisząc Introdukcję i Allegro myślał przede wszystkim o młodych adeptach sztuki wiolinistycznej. Nie przeszkadza to w tym, że po utwór sięgają także skrzypkowie - wirtuozi. Pierwsze wykonanie utworu miało miejsce w Warszawie 16 lutego 2001 roku. Wykonawcami byli Andrzej Gębski (skrzypce) oraz Romuald Twardowski (fortepian).

„Romance sans paroles et Rondo élégant” - dwuczęściowa kompozycja op. 9 powstała w 1852 r. w czasie wielkiego rosyjskiego tournée siedemnastoletniego skrzypka i była hołdem młodego kompozytora wobec uwielbiającej go publiczności rosyjskiej. Romance - melodią i nastrojem przypominająca rosyjską dumkę, poprzedza rozbudowane, efektowne Rondo o charakterze popisowym. Zastosował w nim kompozytor znane z innych utworów efekty wirtuozowskie: szybkie staccata, błyskotliwe pasaże, pizzicata lewą ręką równocześnie z grą smyczkiem, oktawy, polifonizujące dwudźwięki. Podobnie jak w Karnawale rosyjskim op. 11, tak i tutaj wykorzystuje Wieniawski kontrasty dynamiczne, stosuje zmiany temp oraz tonacji, eksponuje zmienność nastrojów. Całość utrzymana jest w typowym dla epoki stylu popisowo-salonowym. W opracowaniu niniejszym oparłem się na najbardziej, moim zdaniem wiarygodnych wydaniach Kistnera oraz Universal Edition. Jeśli chodzi o aplikaturę i smyczkowania uwzględniłem wymogi współczesne, zachowując szacunek dla oryginalnych rozwiązań kompozytorskich. W kilku miejscach uzupełniłem artykulację, dodałem oznaczenia interpunkcyjne. Dynamika, prócz drobnych retuszów pozostaje niezmieniona. Z uwagi na walory instrumentalne publikowane utwory stanowią znakomite przygotowanie do trudniejszych kompozycji Henryka Wieniawskiego oraz innych kompozytorów. Myślę, że odpowiednio zdolni i ambitni uczniowie, a także koncertujący skrzypkowie chętnie sięgać będą po nie, a dydaktyczny i koncertowy repertuar skrzypcowy wzbogaci się o bez wątpienia wartościową pozycję. [Antoni Cofalik]