Tra, ra, ra

Publikacja z serii "Ludzie świata muzyki" zawiera rozmowy z Jadwigą Romańską przeprowadzone przez Wacława Krupińskiego.
"Tak potoczyło się moje życie - życie wspaniałe, okrutne i bezlitosne... Między piekłem a niebem. Pewnie dlatego tak rozumiem słowa Stanisława Wyspiańskiego, który w liście do Karola Maszkowskiego pisał m. in.: "A tylko człowiek cierpiący może być zdolny do tworzenia czegoś..." Wiem coś o tym. Najpełniej śpiewałam scenę śmierci w "Cyganerii", kiedy umarła mi siostra, najpiękniej śpiewałam IX Symfonię Beethovena, kiedy Maciek był w agonii, jakże przejmująco śpiewałam koncert, kiedy umierała moja ukochana mama... I dlatego wiem, że Wyspiański miał rację - cierpienie i ból wyzwalają wielką siłę twórczą. Chciałoby się nią uspokoić tamto cierpienie.
Mogę powiedzieć na pewno - jestem człowiekiem spełnionym. I spełnionym artystą. Wiem, ile osiągnęłam, jak wysoko udało mi się wejść. Wiem, co zrobiłam przez tyle dekad pracy artystycznej; znam smak znakomitych pochwalnych recenzji, zbieranych w wielu krajach. I brzmienie idących po plecach. O mrówkach. Nieraz sobie myślałam, że ten element można by dołączyć do definicji talentu..."

Z okazji przypadającej w 2017 roku 110. rocznicy urodzin Romana Palestra nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Fundacji Uniwersytetu Warszawskiego ukazała się książka pt. „Słuch absolutny. Niedokończona autobiografia i listy z lat wojny”.

Pierwszą część publikacji stanowi opowieść kompozytora o sobie samym – siedem rozdziałów nieukończonej autobiografii Palestra, którą opatrzył tytułem „Słuch absolutny”. Autobiografię tę dopełniają fragmenty wspomnień z lat 1939–1945, spisane w 1980 roku, w których dominują opisy kompozycji powstałych w czasie okupacji oraz listy Palestra z lat 1940–1945 do rodziny Przypkowskich z Jędrzejowa, ukazujące realia codziennego życia w latach wojny i okupacji nazistowskiej. Publikację otwiera eseistyczny wstęp wybitnej znawczyni twórczości kompozytora, prof. dr hab. Zofii Helman, która jest jednocześnie autorką opracowania i komentarzy książki.