Kto może to dać

Książka, która jest muzyką, gdzie nie ma przypadkowych słów, a melodia przenika każdy wers. Płynie powoli, mieni się, wiruje, opowieści przenikają się, sączą... Regularnie wypływają najważniejsze tematy: dzieciństwo, młodość, pierwsze miłości, przyjaźnie, ślady, jakie zostawiło życie i sztuka. To opowieści, które mają swoje korzenie w Pink Floydach, Rolling Stonesach, Dylanie, Doorsach, Zappie. Tu muzyka miesza się z życiem, nie sposób odróżnić tego, co było wcześniej. Ale to nie ważne - bo tekst gra. Słodko, gorzko. Pięknie. Czasem pachnie piżmem i korzeniami, czasem zakłuje, zaboli, czasem jakiś smak, dawno zdawałoby się utracony wybrzmi, i pamięć na nowo rozbłyska. To książka, którą możną czytać na okrągło, do zasłuchania.

"Od Testamentu Stachury i Obłędu Krzysztonia nie czytałem równie rozpłaczliwej spowiedzi ze zmagań o sens, o "istotę tego wszystkiego", o Boga (jakkolwiek go pojmujemy). O Światło."

Edward Redlińśki


Dariusz Bugalski, z wykształcenia filmolog. Pracował w Muzeum Sztuki w Łodzi. Dziennikarz radiowy i telewizyjny. Najpierw związany z Tok FM, a ostatnio z Trójką, gdzie prowadzi programy "Klub Trójki" i "Polska według Polaków". Pisał o sztuce i edukacji. Autor kilku tomów wierszy, m.in. Miejsce, w którym nic się nie stało; Przekłady, Turtle, turtle, turtle. Po godzinach słucha jazzu i Bruce'a Springsteena.

''Wspaniała, napisana z polotem autobiografia Noela Reddinga przedstawia w sposób obrazowy cały muzyczny biznes... Jedna z najlepszych książek o rock'n'rollu, której jedynym celem, tak jak innych znakomitych książek, jest pokazanie, że ja tam byłem.
- Graham Coster, London Review of Books

''Odsłaniająca najwięcej szczegółów książka o Hendrixie. Redding pisze emocjonalnie i z humorem, wspaniale ożywiając zakulisową scenę muzyczną w czasie szybkiego dojścia do sławy The Experience.''
- New Musical Express

''Redding opowie ci jak to wszystko wyglądało od środka''
- Observer

Kariera zespołu The Jimi Hendrix Experience jest jedną z najbardziej oszałamiających i nieprawdopodobnych w historii rock'n'rolla. Ich podróż przez wyprzedane do ostatniego miejsca sale koncertowe wypełniła ich życie seksem, narkotykami, gwiazdorstwem i wyczerpaniem. W tym czasie stworzyli najbardziej wybuchową, pomysłową i natchnioną muzykę jaką kiedykolwiek słyszano.

Teraz, po raz pierwszy, Noel Redding, basista The Experience, opowiada całą historię zespołu. Zrozumiale i dowcipnie opisuje tworzenie przez grupę nowej muzyki; fenomen występów na żywo; grę Hendrixa zębami i podpalanie gitary, reakcje rozhisteryzowanej publiczności; a także konsekwencje kłopotów prawnych i zbiorowej obłudy. Szczera, zabawna, bogata w anegdoty, dająca wgląd w życie Hendrixa, jego geniusz i sposób w jaki był wykorzystany, Are You Experienced? jest książką o niezapomnianej grupie i muzycznej legendzie.


Noel Redding zaczął grać rock'n'rolla w 1958 roku, w wieku trzynastu lat; w roku 1966 został basistą Jimiego Hendrixa. Mieszka w Clonakilty, w Irlandii.

Carol Appleby żyła i pracowała z nim prawie przez dwadzieścia lat.


Wiesław Królikowski
(TYLKO ROCK nr 4 (116) kwiecień 2001)


Najkrócej można tak to ująć: frapująca książka, poświęcona głównie frapującym czasom, w których powstało mnóstwo frapującej muzyki. A bardziej szczegółowo biorąc... To rzecz, którą napisał - z pomocą swej tragicznie zmarłej w 1990 roku przyjaciółki - muzyk, mający od dawna miejsce w historii rocka: Noel Redding, znany przede wszystkim jako gitarzysta basowy zespołu Jimiego Hendrixa, The Jimi Hendrix Experience (dodam na wszelki wypadek - grupa działała w latach 1966-69). Ponad połowa tej przeszło 200-stronicowej publikacji bezpośrednio dotyczy The Experience, a w pozostałej części roi się od odniesień do tego wyjątkowego okresu w życiu naszego autora.

Angielski podtytuł książki brzmi nieco inaczej niż polski: The inside story of The Jimi Hendrix Experience. I faktycznie - poznajemy w detalach zakulisową historię tej wyjątkowo ważnej dla rozwoju rocka grupy. W swej opowieści Redding też dobrze przekazuje atmosferę hippisowskich czasów, w których zespół odniósł wielki sukces.

Rola gwiazdy była naprawdę przytłaczająca... Mój najpiękniejszy sen przemieniał się w koszmar... - wspomina, lecz również nie kryje, że trójka młodych muzyków poczynała sobie dość wariacko w tym zwariowanym kręgu, preferowała narkotyczno-alkoholowy trans. ...nam po prostu odbiło. Jedynym lekarstwem na samotność były dziewczyny lub odlot... rano szliśmy do baru, gdzie się upijaliśmy, potem czuliśmy się niezbyt dobrze, braliśmy kąpiel, ćpaliśmy, dawaliśmy koncert, upijaliśmy się, po czym czując się rozbitymi, szliśmy spać. Dziwny jest ten świat: taki styl życia nie przeszkodził Hendrixowi i jego muzykom koncertować forsownie i nagrywać arcydzieło za arcydziełem: Are You Experienced?, Axis: Bold As Love i Electric Ladyland...

Z książki wyziera portret Jimiego Hendrixa i na pewno dochodzi kilka nowych, nieznanych szczegółów. Uwagi Reddinga wydają mi się bardzo celne i prawdziwe, na dodatek miewają anegdotyczny walor. Choćby ta: Miał obsesję na punkcie gitary. Był nią zafascynowany do tego stopnia, że czasami brzdąkał na niej siedząc w ubikacji, gdyż podobała mu się akustyka tego wyłożonymi płytkami pomieszczenia... Nie widzę też powodu, aby nie wierzyć Reddingowi, że... Jimi cierpiał na depresyjne ataki paniki. Że potrafił pewnego razu dać dwóm dziewczynom 3 tysiące dolarów tylko dlatego, żeby się odczepiły. Basista opisuje również, jak to pod koniec działalności The Experience, w dniu koncertu na Hawajach, Hendrix w ostatniej chwili nie zgodził się wyjść i zagrać z powodu cichego brzęczenia wzmacniacza. To, że nasz autor składa powyższe na karb gwiazdorskiej pozy, jest też jakimś przyczynkiem do jego własnej charakterystyki...

Redding nie kryje swych zatargów z genialnym gitarzystą, weźmy choćby ten fragment wspomnień o sesji Electric Ladyland: Podczas nagrywania ''Watchtower'' wkurzyłem się i wyszedłem ze studia, a na basie zagrał Dave Mason. Jimi powtarzał ten utwór w nieskończoność, ponieważ chociaż coś było zrobione perfekcyjnie, to i tak nie był zadowolony... Jimi tak bardzo eksperymentował, że zmieniając zdanie co sekundę już sam nie wiedział kiedy było dobrze. A tak na marginesie: możemy też dowiedzieć się, że po jednej z nieudanych sesji Hendrix wysłał do Reddinga i Mitcha Mitchella (perkusisty The Experience) list z przeprosinami.

Redding przyznaje, że potraktował snucie tych wspomnień jako swego rodzaju terapię i rzeczywiście zdarza mu się być zastanawiająco szczerym, gdy pisze o sobie samym. Można podejrzewać, że charakter ma raczej trudny: Muszę przyznać, że nawet kilka razy umyślnie źle grałem, aby przeszkadzać Jimiemu. Mówi dość niefrasobliwym tonem o ekscesach z przeszłości. Choćby ta opowieść o zdarzeniu w Berlinie, w styczniu 1969 roku: na przyjęciu dla prasy muzycy dodali narkotyków do serwowanych lodów i patrzyli z rozbawieniem, jak zaproszeni tracą nad sobą kontrolę...

To ksiażka o barwnym życiu artysty, ale też jednak książka-przestroga. Poznajemy późniejsze losy Reddinga. Brak pracy po klapie jego grupy Fat Mattress (która zaczynała jako support The Jimi Hendrix Experience), najzwyklejsza bieda i coraz to bardziej dołujące borykanie się z nałogami, uczucie wyobcowania - także muzycznego. Postscriptum, które dopisał w październiku 1995 roku, utrzymane jest w optymistycznym tonie, ale kto wie...

Luzak Redding bywa całkiem serio, gdy pisze o show businessie. Czuje się jego ofiarą. Nie ma wątpliwości, że w czasach The Experience agencja Yameta nadużyła jego zaufania, pozbawiła dużej części dochodów. Czy faktycznie rozliczenia były tak robione, że musiał pokrywać część wydatków Jimiego, jak utrzymuje? Może. Na pewno pisze prawdę o różnych biznesowych kombinacjach: Publisher otrzymuje pieniądze co kwartał, a autorzy co pół roku. Dlatego też publisherom narastają odsetki od niewypłaconych należności. Przy okazji daje rade, która może przydać się każdemu. Zawsze bierz kopie wszystkiego, co podpisujesz, i chowaj je. Oczywiście najpierw trzeba wszystko przeczytać i zrozumieć.

Publikacja z serii "Ludzie świata muzyki" zawiera rozmowy z Jadwigą Romańską przeprowadzone przez Wacława Krupińskiego.
"Tak potoczyło się moje życie - życie wspaniałe, okrutne i bezlitosne... Między piekłem a niebem. Pewnie dlatego tak rozumiem słowa Stanisława Wyspiańskiego, który w liście do Karola Maszkowskiego pisał m. in.: "A tylko człowiek cierpiący może być zdolny do tworzenia czegoś..." Wiem coś o tym. Najpełniej śpiewałam scenę śmierci w "Cyganerii", kiedy umarła mi siostra, najpiękniej śpiewałam IX Symfonię Beethovena, kiedy Maciek był w agonii, jakże przejmująco śpiewałam koncert, kiedy umierała moja ukochana mama... I dlatego wiem, że Wyspiański miał rację - cierpienie i ból wyzwalają wielką siłę twórczą. Chciałoby się nią uspokoić tamto cierpienie.
Mogę powiedzieć na pewno - jestem człowiekiem spełnionym. I spełnionym artystą. Wiem, ile osiągnęłam, jak wysoko udało mi się wejść. Wiem, co zrobiłam przez tyle dekad pracy artystycznej; znam smak znakomitych pochwalnych recenzji, zbieranych w wielu krajach. I brzmienie idących po plecach. O mrówkach. Nieraz sobie myślałam, że ten element można by dołączyć do definicji talentu..."

Zagadnienie sekwencji mszalnych w języku polskim po soborze watykańskim II podjęła s. Monika Nowak. Najpierw omówiła w pracy dzieje sekwencji, potem przeprowadziła szczegółową analizę polskich przekładów, by następnie zająć się utworzonymi do nich melodiami. Końcową część rozprawy stanowią refleksje na temat przyszłości sekwencji.
Ważnym dokonaniem s. Nowak jest odkrycie autora polskiego tekstu sekwencji wielkanocnej, którym okazał się biskup warszawski F. A. Symon. Jego nazwiska nie wymienia żaden śpiewnik kościelny. Innym osiągnięciem jest stwierdzenie faktu, iż w polskojęzycznej liturgii właściwie sekwencja nie istnieje. Muzyczna forma tych utworów wymaga przemienności melodii, najczęściej obejmującej kolejne pary zwrotek. Polskie sekwencje przyjęły postać hymnu-pieśni.
Niniejsze interesujące studium muzykologiczne warto polecić nie tylko badaczom przeszłości, ale także liturgistom, a nade wszystko muzykom kościelnym. Tych ostatnich może ono zainspirować do przemyśleń związanych np. z miejscem wykonywania sekwencji w ramach liturgii (przed czy po Alleluja?), z postawą wiernych, z obsadą wykonawczą, a nawet z ewentualnymi opracowaniami wielogłosowymi, których we współczesnej liturgii brakuje.

Niektórzy rodzą się wielcy.
Niektórzy po wielkość sięgają.
O innych sława sama się upomina.
A jeszcze inni mają takiego pecha, że w szkolną ławę dzielą z Bono.

Każdy chce być sławny, ale w Dublinie lat siedemdziesiątych młody punkowiec Neil McCormick marzy o czymś więcej niż o marnym losie gwiazdki pop – wierzy, że jego przeznaczeniem jest wieść życie prawdziwego boga rocka. Rozplanował już wszystko – płyty, koncerty, okrzyki w imię pokoju na świecie. Lecz istnieje jedna rzecz, której nie wziął pod uwagę. Chłopak siedzący na drugim końcu klasy ma swoje własne plany.

„Killing Bono” to historia dwóch rozbieżnych istnień. Kiedy Bono i jego U2 sięgali po światową sławę i gwiazdorstwo, ich szkolny przyjaciel Neil torował sobie drogę w przeciwnym kierunku. Kiepskie dragi, dziwaczny seks, jeszcze dziwniejsze fryzury: Neil doświadczył tego wszystkiego na złudnej ścieżce ku umykającej chwale. Ale czasem to właśnie frajerzy mają do opowiedzenia najciekawsze kawałki.

W „Killing Bono” gościnnie wystąpią: papież, Bob Dylan i cała galaktyka sław. To niesamowicie zabawny, zdumiewająco szczery i przedziwnie poruszający zapis życia w cieniu prawdziwej supergwiazdy.


„W szkole byłem fanem Neila McCormicka. Był o wiele bardziej cool niż ja, do tego komponował fajne piosenki i sądziłem, że byłaby z niego pierwszorzędna gwiazda rocka. Okazało się, że myliłem się co do tego ostatniego. A teraz napisał świetną książkę”.
Bono

„Jest to najlepsza książka o człowieku, który próbuje zostać kimś w branży muzycznej, jaką czytałem”.
Sir Elton John

NEIL McCORMICK, felietonista Daily Telegraph, publikował w wielu brytyjskich tytułach prasowych, takich jak GQ, Marie Clare, The Sunday Times oraz The Observer. Mieszka w Londynie.

stron 380 + wklejka 10


WSTĘP
W szkole byłem fanem Neila McCormicka. Był o wiele bardziej cool niż ja, do tego komponował fajne piosenki i sądziłem, że byłaby z niego pierwszorzędna gwiazda rocka. Okazało się, że myliłem się co do tego ostatniego. A teraz napisał świetną książkę. Nieco mnie przyhamowała, dała do myślenia... aż mnie przeszedł dreszcz. Pewnie wielu czytelników skrzywi się podczas lektury i z pewnością jednym z nich jestem ja. Możecie sobie wyobrazić, że jest mi trudno polubić książkę taką jak ta – straszliwie drze ze mnie łacha – ale jest niezwykle zabawna i bardzo poruszająca. Rozpoznaję siebie w jego prozie, a to nieczęste. Nadzwyczajna oraz pociągająca jest jego szczerość i ta powaga unosząca się nad wszystkim, co opisuje i, co więcej, nigdy nie brak mu pasji. Umiejętność pisania o ważnych sprawach w lekki sposób jest prawdziwym darem Neila. W książce znajduje się kilka wątków, ocieramy się o trudne rzeczy, ale odbijają się one od nas jak duże piłki plażowe. I prawdziwie zadziwiające jest, że piosenki, które napisał, zacytowane w książce, dzwonią jak dzwony, a przecież nawet nie można usłyszeć ich melodii. Aspiracje tego pechowego bohatera są fantazją jedynie do chwili, kiedy przeczytacie te teksty. A wtedy zdacie sobie sprawę, że nie czytacie o gościu, który myśli, że byłby niezłą gwiazdą rocka. On naprawdę wierzy w to, co niegdyś powiedział Marlon Brando w filmie Na nabrzeżach... „Mogłem być kimś więcej”.

Bono