Ale dama

„Dwuaktowa opera „Nagroda, czyli Wskrzeszenie Królestwa Polskiego” do tekstu warszawskiego dramatopisarza, aktora, śpiewaka, reżysera i dyrektora Teatru Narodowego w Warszawie Ludwika Adama Dmuszewskiego, wykonana została w tymże teatrze 24 XII 1815 podczas koronacji w Warszawie cara Rosji Aleksandra I na króla Polski. Jej treść zawiera szereg akcentów panegirycznych pod adresem cara. Z opery tej ocalało tylko libretto oraz uwertura opracowana i wydana przez kompozytora w 1820 w wersji fortepianowej. Opracowanie to zamieścił Karol Kurpiński w dodatku muzycznym do założonego i redagowanego przez siebie pisma muzycznego „Tygodnik Muzyczny, wychodzącego w Warszawie w latach 1820-1821. W swej twórczości dążył Kurpiński do utrwalania narodowych cech ówczesnej muzyki polskiej. Między innymi wykorzystywał różne gatunki tańców ludowych. W uwerturze do opery Nagroda kompozytor wprowadził charakterystyczną rytmikę trzech tańców ludowych: poloneza, krakowiaka i mazura. Tańce te stanowią całe tworzywo muzyczne tej kompozycji.

Utwór Polonaise triomphale powstał w roku 1882. Pierwotnie kompozycja przeznaczona była na fortepian na cztery ręce i w takiej postaci partytura ukazała się nakładem Schott Musik w Moguncji w 1882 roku. Nieco później kompozytor dokonał instrumentacji utworu na orkiestrę symfoniczną (w składzie: 2 flety, 2 oboje, 2 klarnety, 2 fagoty, 4 rogi, 2 trąbki, 4 puzony, kotły i kwintet smyczkowy), lecz Polonez w tej wersji prawdopodobnie nigdy nie został wykonany. Utwór wzbogacił niewielką pod względem ilościowym twórczość Juliusza Zarębskiego dopiero w zeszłym roku. Jego rękopis został bowiem odkryty w zbiorach Archiwum Goethego i Schillera w Weimarze podczas niedawnych, żmudnych badań nad twórczością kompozytora prowadzonych przez prof. dra hab. Ryszarda Golianka z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 2005 roku Polonez został wydany nakładem wydawnictwa Rhytmos.